Tăng tốc trong
lúc bay không chỉ đơn thuần là đạp chối chết vào speedbar và cầu nguyện, đó
chính là điều mà Bob Drury và đồng đội phát hiện ra
“Đạp full
speedbar” trước đây từng được nhắc đến như là nỗi ám ảnh của những người tuyệt
vọng, những kẻ điên hay đơn thuần của những pilot cực kỳ có kinh nghiệm. Khi mà
dù lượn chưa được thiết kế và kiểm định tại các vận tốc lớn, và tăng tốc khi
bay lúc đó sử dụng speedbar vẫn được ví như là một chuyên ngành khoa học còn sơ
khai. Khi đó quãng đạp speedbar được bỏ lại khá nhiều trên các dù thương mại, trong
khi đó các dù thì đấu thì được thiết kế để đạp thoải mái và quãng đạp phụ thuộc
hoàn toàn vào việc phi công dám đạp đến đâu
ACPUL, tổ chức
chứng nhận chính trong các năm 90 thậm chí không tiến hành test các phản ứng của
dù khi tăng tốc. Đó là một sự bỏ sót hết sức kỳ lạ, điều đó có nghĩ là ACPUL chứng
nhận cho các dù chỉ được kiểm tra với tình trạng bay ở khoảng 2/3 vận tốc nó có
thể bay được.
Khi thời gian
thay đổi, hầu hết các dù hiện đại đều được thiết kế với quãng tăng tốc xác định
và các chuẩn LTF, CEN cũng đã đưa các bài test collapse symmetric và 70%
asymmetric tại vận tốc cao nhất của dù. Sử dụng speed bar ngày nay không còn được
xem là phương án cuối cùng trong trường hợp khẩn cấp để tránh bị thổi lùi ra
sau núi, mà nó được tính vào một phần trong ngày bay bình thường.
Có thể xem là với
phần lớn các dù hiện đại đều có vận tốc stall ở khoảng 22km/h, bay ở vận tốc
trim khoảng 38km/h và khi tăng tốc cực đại sẽ đạt vận tốc khoảng 56km/h. Một cánh
dù như thế sẽ có khoảng vận tốc là 34km/h với khoảng 18km/h tăng cường khi đạp
speedbar hay khoảng hơn 50% khoảng vận tốc có thể sử dụng đạt được do đạp
speedbar.
Hiểu được cách
tốt nhất để sử dụng khoảng vận tốc thêm vào này sẽ giúp cho bạn tăng được hiệu
suất bay khi bạn có thể xâm nhập được vào gió ngược khi bay. Gần như tất cả các
chuyến bay của chúng ta sẽ được xem như là lướt đi trong gió để lao đến cloud
base trong vùng flatland hay là lao qua 1 vùng thung lũng trong khu vực núi.
Tuy nhiên chúng ta không chỉ đơn thuần là đạp hết speedbar và lao về phía trước.
Để tăng tối đa
độ sử dụng hệ thống tăng tốc, chúng ta cần tìm hiểu trước tiên những biến đổi của
cánh dù khi chúng ta đạp speedbar, và nó sẽ tác động như thế nào đến chuyến bay
của mình. Việc hiểu trạng thái quả lắc của phi công dưới cánh dù là yếu tố rất
quan trọng và tương tự đó thì việc bay khác vận tốc của phi công và cánh dù
trong những khoảng thời gian ngắn.
Khi bạn vừa đạp
speedbar, góc tấn của cánh dù giảm xuống, cánh dù lao nhanh lên phía trước so với
phi công (pitch forward). Trong khoảng 1 vài giây sau khi cánh dù bay nhanh hơn
trong khối khí so với phi công. Thì hiệu ứng quả lắc sẽ đưa phi công về phía dưới
của cánh dù và phi công đạt được vận tốc bay mới của cánh dù. Trong khoảng thời
gian này, dù có thể lao xuống phía trước khá sâu so với phi công, và kéo theo
là chúng ta sẽ mất rất nhiều độ cao. Và kết quả đưa ra là, làm thế nào để bắt đầu
tăng tốc trong khi bay là một vấn đề vô cùng quan trọng cho an toàn bay cũng
như hiệu suất của quá trình bay.
NGHỆ THUẬT CỦA
QUÁ TRÌNH TĂNG TỐC.
Hãy lấy ví dụ từ
2 phi công, Anh A tay to và anh B tinh tế, cả 2 đều đang bay trong giải thi đấu
quốc gia. Trước tiên hãy nhìn vào trường hợp của anh tay to, xem cách anh ấy
tăng tốc dù khi bay.
Là một người
tay to, không quan tâm lắm đến các cảm nhận từ dù và bay hung hục như trâu, anh
A chỉ đơn giản là đạp hết sức vào speedbar, và kéo sát 2 pulley vào nhau, làm cho
cánh dù tăng tốc gần như ngay lập tức.
Anh A đâu có nhận
ra là cách làm trâu bò của mình làm cho dù của anh ấy pitch ra trước rất nhiều,
và góc tấn bị hạ xuống rất nhanh, dù bay lên rất nhanh. Tại thời điểm này, dù của
anh ấy sẽ rơi vào điểm hết sức nhạy cảm, sẵn sang xảy ra collapse lớn và mạnh
(Hãy nhớ rằng, không có hệ thống đánh giá hay tiêu chuẩn nào đánh giá 1 cách dù
có dễ bị collapse hay không, họ chỉ đánh giá phản ứng của dù khi bị collapse).
Cả 3 lần tăng tốc
full đầu tiên của anh tay to đều có kết quả là làm cho dù bị collapse 80%, dù bị
spin 180 độ, và anh ấy mất đi rất nhiều độ cao mà trước đó anh ấy phải vất vả để
có được. Anh tay to càng đạp speedbar mạnh bao nhiêu thì dù càng pitch mạnh bấy
nhiêu và càng dễ dàng bị collapse bấy nhiêu.
Đến lần thử thứ
4 của anh tay to, dù mở bình thường và không bị collapse, tuy nhiên việc bị
pitching độ ngột của cánh dù kéo theo hiện tượng con lắc lớn để đưa anh ấy và
cánh dù về cùng vận tốc. Việc lao xuống này làm tốn của anh A tay to 1 đống độ
cao không cần thiết.
Với anh B tinh
tế, anh ấy đã biết được thông qua cảm nhận các chuyển động của dù trong chuyến
bay. Anh B tiến hành tăng tốc từ từ, chậm, liền mạch và liên tục.
Thay vì cắn môi
cắn lợi đạp vào speedbar, anh ấy tăng tốc từ từ, cẩn thận quan sát hiện tượng
pitching và cho phép cơ thể anh ấy bắt kịp tốc độ mới của cánh dù trước khi tiếp
tục tăng tốc tiếp. Và rồi anh ấy cũng đạt đến top speed nhưng không ép cánh dù
pitch quá nhiều và có thể xảy ra collapse.
Cũng chính từ
việc để cơ thể bắt tốc độ theo cánh dù một cách từ từ, anh ấy đã tránh được hiện
tượng con lắc và đạt đến vận tốc tối đa với độ cao tốt hơn anh tay to.
LƯỚT ĐI CHỦ ĐỘNG
Khi cả 2 cánh
dù đều bay đi với vận tốc tối đa thì lúc đó ta nhận thấy được sự khác biệt rõ rệt
về độ cao của của 2 pilots với 2 cách sử dụng speedbar khác nhau. Anh tay to chỉ
đơn thuần là mắm môi mắm lợi đạp speedbar mà quên đi việc đáp ứng theo thay đổi
của dù trong không khí do đó đã bị dính 3 lần collapse rất nặng, và lần cuối
cùng thì anh ấy treo tòng teng trên cây ở cách điểm đích không xa.
Anh chàng nhẹ
nhàng tinh tế thì chọn cách điều khiển chủ động, kiểm soát hiện tượng pitch của
cánh dù trong khi tăng tốc y như lúc anh ấy bay ở vận tốc bình thường, anh ấy sử
dụng speedbar để thay đổi vận tốc của dù (trực tiếp qua việc thay đổi góc tấn)
để phù hợp với khối khí anh ấy bay qua.
Khi dù pitch ra
phía trước, anh ấy nhả speedbar ra để dù chậm lại, dành thời gian để người anh ấy
bắt kịp vận tốt. Tương tự như thế khi dù pitch ra sau anh ấy nhẹ nhàng đạp vào
speedbar để tăng tốc dù để dù có thể bay nhanh lên kịp cùng với pilot.
Bằng cách sử dụng
speedbar một cách hợp lý như thế, Anh Tinh Tế luôn luôn giữ cho cánh dù ở trên
đầu mình và tránh được hiện tượng pitch không cần thiết. Chân anh ta hiếm khi để
yên trừ khi anh ấy bay trong vùng không khí yên lặng.
Đề điều khiển
hướng bay, anh ấy chỉ sử dụng weightshift bởi vì chỉ một tác động nhỏ lên dây
lái cũng làm cho cánh dù bị chậm lại đột ngột và dù sẽ bị lao xuống, điều này
là không tốt cho cả vấn đề an toàn cũng như hiệu suất bay của anh ấy. Tương tự
như thế, một vài cánh dù sẽ phản ứng rất tệ khi bạn vừa đạp speedbar vừa kéo
break. Anh ta chỉ can thiệp vào cánh dù khi thực sự cảm thấy cánh dù sắp sửa
collapse.
Người cẩn thận
nhanh chóng vượt lên trên người tay to vài tram mét. Để làm chậm cánh dù lại,
anh ấy thả speedbar nhẹ nhàng và từ từ để tránh tình trạng cánh dù pitch ra sau
một cách thô bạo, leo lên và sau đó lao xuống. Anh ấy vượt qua vạch đích,
spiral xuống và mua cho anh tay to 1 ly bia đầy để cùng chúc mừng chiến thắng của
mình.
MỘT LỜI CẢNH TỈNH
Mặc dù bạn có
thể rất tốt trong việc sử dụng speedbar, nhưng hãy nhớ rằng, tất cả các cánh dù
sẽ dễ dàng bị collapse trong quá trình bay nhanh bởi vì góc tấn bị giảm xuống.
Thêm vào đó, khi cánh dù được tăng thêm vận tốc, điều đó cũng có nghĩa là cánh
dù sẽ phản ứng với các vấn đề xung quanh mạnh bạo hơn rất nhiều. Trong quá
trình tiến hành test chứng nhận, gần như tất cả các cánh dù đều đạt đến mức điểm
theo thang chấm cao nhất khi làm bài test với vận tốc cao hơn, và thậm chí là một
cánh dù an toàn cũng sẽ phản ứng nhanh hơn khi bị collapse lúc đang tăng tốc. Bởi
những lý do đó, bạn chỉ nên sử dụng speedbar khi bạn có đủ độ cao để phục hồi
trong trường hợp bị collapse nặng. Lướt qua các ngọn cây ở full speed sẽ rất dễ
dàng làm bạn hạ cánh vào chúng.
Nếu như bạn quá
đen và bị collapse khi đang đạp speedbar thì hãy ngay lập tức rút chân lại, làm
chậm phần cánh dù vẫn còn đang bay (kéo break bên không bị sụp). Nếu như bạn
không phản ứng như thế thì vô hình chung bạn đẩy cánh dù của mình vào 1 cú deep
spiral.
Nếu như bạn sử
dụng speedbar 1 cách tinh tế, bạn sẽ đến đích nhanh hơn, cao hơn và có các đường
lượn tốt hơn cũng như an toàn hơn rất nhiều so với việc mắm môi mắm lợi đạp
speedbar để đến lúc 2 pulley chạm vào nhau.
Bằng cách sử dụng phần vận tốc tăng thêm này, bạn sẽ mở ra một khoảng hiệu suất bay mới cho cánh dù của mình điều mà bạn chưa bao giờ nghĩ đến.
Bằng cách sử dụng phần vận tốc tăng thêm này, bạn sẽ mở ra một khoảng hiệu suất bay mới cho cánh dù của mình điều mà bạn chưa bao giờ nghĩ đến.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét